• Banki będą zwracały kredytobiorcom koszt dodatkowych opłat i prowizji pobieranych za czas oczekiwania na wpisanie hipoteki do księgi wieczystej. 

7 marca br. zamieszczono w wykazie prac legislacyjnych rządu, projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo Bankowe, przewidujący, obowiązek banków do zwracania kredytobiorcom kosztu pobranych dodatkowych opłat i prowizji w związku z oczekiwaniem na wpis hipoteki do księgi wieczystej.

Banki uzasadniają pobieranie dodatkowych opłat i prowizji tym, że do czasu wpisu hipoteki do księgi wieczystej, ponoszą zwiększone ryzyko związane z brakiem dostatecznego zabezpieczenia spłaty kredytu. W praktyce jednak, niemal w każdym przypadku wpis hipoteki jest dokonywany zgodnie z wnioskiem i zakładane przez banki zdarzenie, które miało uzasadniać pobranie opłaty o charakterze nadzwyczajnego „ubezpieczenia” ryzyka kredytowego, nie zachodzi. W ocenie autorów projektu, skoro zatem ryzyko uzasadniające dodatkowe koszty nie ziściło się, koszty te, jak mające charakter nadzwyczajny i asekuracyjny powinny być kredytobiorcy zwrócone, względnie zaliczone na poczet jego umownych zobowiązań kredytowych.

Organem odpowiedzialnym za opracowanie projektu jest Ministerstwo Sprawiedliwości. Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to II kwartał 2022 r.

Banki negatywnie odnoszą się do proponowanych zmian, przede wszystkim zarzucając rządzącym, że w ten sposób próbuje się przerzucić na banki, koszty związane z niewydolnością sądów wieczystoksięgowych i wielomiesięcznym okresem oczekiwania na wpis do księgi wieczystej.

• Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków (CEEB) – Nowy obowiązek właścicieli i zarządców budynków. 

Składanie deklaracji rozpoczęło się 1 lipca 2021 r. Od tego dnia właściciel/zarządca budynku, w którym źródła ciepła lub spalania paliw zostały uruchomione po raz pierwszy przed dniem 1 lipca 2021 r., ma  czas na ich zgłoszenie do CEEB do 30 czerwca 2022 r. W przypadku budynku, w którym źródło ciepła lub spalania paliw zostało uruchomione po dniu 1 lipca 2021 r. – termin na złożenie deklaracji wynosi tylko 14 dni od momentu jego uruchomienia.

CEEB powstało w celu gromadzenia jednolitych, ustandaryzowanych i spójnych danych dotyczących budynków i lokali oraz używanych w nich źródeł ciepła (w tym zasilanych z sieci ciepłowniczej), źródeł energii elektrycznej wykorzystywanych na potrzeby budynku lub lokalu w celu ogrzewania lub podgrzania wody użytkowej oraz źródeł spalania paliw o nominalnej mocy cieplnej do 1 MW, które nie wymagają pozwolenia zintegrowanego lub pozwolenia na wprowadzanie pyłów lub gazów do powietrza ani zgłoszenia jako instalacja mogąca negatywnie oddziaływać na środowisko w rozumieniu Prawa Ochrony Środowiska.

Zebranie ww. danych ma na celu identyfikację, analizę i diagnozę, rozmieszczenia źródeł emisji, zwłaszcza niskiej, w celu zaplanowania efektywnych działań eliminujących negatywne zjawiska.

Obowiązek złożenia deklaracji do CEEB deklaracji, ciąży na właścicielach i zarządcach budynków i lokali.

Deklaracje  można składać w formie elektronicznej, czyli przez Internet wykorzystując do tego aplikację na stronie https://ceeb.gov.pl lub w formie papierowej – wypełniony dokument należy  wysłać listem za pośrednictwem poczty albo złożyć osobiście we właściwym Urzędzie Gminy/Miasta (zgodnie z lokalizacją budynku).

• Właściciel sieci elektroenergetycznej może doprowadzić do stwierdzenia nieważności pozwolenia na budowę. 

Naczelny Sąd Administracyjny, wyrokiem z dnia 9 grudnia 2021 r. w sprawie o sygn. akt II OSK 2436/21, orzekł, że właściciel sieci elektroenergetycznej może w okolicznościach konkretnej sprawy żądać stwierdzenia nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę, z uwagi swój interes prawny w wyeliminowaniu tej decyzji z obrotu prawnego (art. 28 KPA). Ma to miejsce szczególnie wtedy, gdy planowany do realizacji obiekt budowlany, z uwagi na znaczne zbliżenie z tą siecią, wprowadza bądź może wprowadzać ograniczenia w poszanowaniu występujących w obszarze oddziaływania „uzasadnionych interesów” właściciela sieci w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 9 prawa budowlanego.

Powyższy wyrok rozstrzyga kwestie związane z relacją art. 28 Prawa Budowlanego do art. 28 KPA. Jak wskazano, art. 28 PrBud całkowicie nie wyłącza stosowania w pewnego rodzaju sytuacjach przepisu art. 28 KPA, stanowiącego podstawę ustaleniu kręgu stron postępowania. NSA powołał się na swoje wcześniejsze orzecznictwo, odnoszące się do zasadności zaliczenia przedsiębiorstw energetycznych do kręgu podmiotów wykonujących zadania z zakresu użyteczności publicznej, które stanowią szczególną kategorię podmiotów, wykonujących swoje zadania ustawowe niezależnie od prawa do nieruchomości, przez które przebiegają ich urządzenia przesyłowe i których interes prawny lub obowiązek wynika wprost z przepisów ustaw. Pomimo braku prawa takich przedsiębiorstw do nieruchomości, której dotyczy dane postępowanie budowlane, obowiązki ustawowe takiego przedsiębiorstwa elektroenergetycznego, uzasadniają uznanie go za stronę postępowania.

Powyższy wyrok ma istotne znaczenie o wymiarze praktycznym. Inwestorzy planujący przedsięwzięcia budowlane powinni bowiem brać pod uwagę ewentualny wpływ planowanej inwestycji na infrastrukturę elektroenergetyczną, znajdującą się w zakresie oddziaływania nieruchomości i zamierzonej inwestycji.