1. Status osoby fizycznej dokonującej sprzedaży nieruchomości – wyrok WSA we Wrocławiu

Ustalenie statusu podatkowego w VAT osoby fizycznej, dokonującej sprzedaży nieruchomości może w praktyce stwarzać istotne problemy praktyczne. Jeżeli nieruchomość jest przedmiotem umowy dzierżawy, organy podatkowe zwykle uznają zarówno dzierżawę, jak również następującą po niej sprzedaż za formę realizacji działalności gospodarczej, w rozumieniu przepisów Ustawy o VAT. Nie oznacza to jednak, że stanowisko to jest w każdym przypadku uzasadnione.

W wyroku z dnia 6 grudnia 2019 r. sygn. I SA/Wr 708/19, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu rozstrzygnął spór dotyczący statusu podatkowego VAT sprzedawcy, który oddał w dzierżawę nieruchomość przyszłemu nabywcy na określony czas, aby nabywca mógł dysponować oświadczeniem o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Nabywca zamierzał bowiem zrealizować na nieruchomości inwestycję budowlaną i planował uzyskać przed nabyciem nieruchomości pozwolenie na budowę. W interpretacji indywidualnej prawa podatkowego Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przedstawił pogląd, że uprzednie wykorzystanie nieruchomości dla celów dzierżawy oznacza, że sprzedawca działa jako podatnik VAT również w ramach transakcji sprzedaży nieruchomości. Sąd przyjął jednak inne stanowisko i uznał, że dzierżawa była związana z zwarciem umowy przedwstępnej sprzedaży majątku osobistego sprzedawcy. Okoliczności zawarcia umowy dzierżawy nie uzasadniają automatycznego potraktowania przedmiotowej nieruchomości za wykorzystywaną w działalności gospodarczej. W konsekwencji, Sąd uznał, że sprzedawca nie działał jako podatnik VAT.

2. Czy można odliczyć VAT od usług gastronomicznych w działalności hotelarskiej

W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 stycznia 2020 r. sygn. I FSK 1393/17 potwierdzone zostało prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących zakup usług gastronomicznych przez podatnika świadczącego usługi hotelowe. Wprawdzie art. 88 ust. 1 pkt. 4 Ustawy o VAT jednoznacznie wykluczają to prawo, zmień proszę na Wprawdzie art. 88 ust. 1 pkt. 4 Ustawy o VAT jednoznacznie wykluczają możliwość odliczenia naliczonego VAT,  jeżeli naliczony VAT wynika z zakupu usług gastronomicznych, sąd wskazał, że podstawę do odliczenia VAT są przepisy Unii Europejskiej. W ocenie sądu, niedopuszczalna jest sytuacja, w której podatnik prowadzący działalność hotelarską i w związku z tym nabywający usługi gastronomiczne w celu ich odsprzedaży na rzecz swoich klientów, pozbawiony byłby prawa do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu tych usług. W ten sposób ciężar ekonomiczny podatku poniósłby nie ostateczny konsument, jakim jest gość hotelowy, a przedsiębiorca. NSA stwierdził, że podatnik VAT świadczący usługi hotelowe, stanowiące podstawowy składnik szerszej kategorii usług turystyki opodatkowanych na zasadach ogólnych, może odliczyć podatek naliczony od nabytych usług gastronomicznych.

Jest to kolejne orzeczenie, wpisujące się w korzystny dla podatników trend w orzecznictwie sądów administracyjnych. Organy podatkowe jednak zasadniczo przyjmują stanowisko odmienne. Przed dokonaniem odliczenia VAT w przedstawionym zakresie, warto więc oszacować ryzyko podatkowe oraz zastanowić się nad możliwością jego minimalizacji.

3. Płatność na rachunek spoza białej listy – nowelizacja przepisów ustaw podatkowych

Trwają prace legislacyjne nad nowelizacją przepisów ustaw podatkowych (Ustawy o PIT, Ustawy o CIT, Ordynacji podatkowej), określających skutki zapłaty za rachunek kontrahenta spoza tzw. białej listy. Aktualnie ustawa jest przedmiotem prac w Senacie, jej wejście w życie jest zaplanowane w zasadniczej części na 1 lipca 2020 r. Ustawa przewiduje m.in. dokonywanie zgłoszeń od dokonanej płatności na rachunek bankowy spoza białej listy do organu podatkowego właściwego nabywcy, nie zaś, jak dotychczas, sprzedawcy. Przewidziane jest również rozszerzenie katalogu sytuacji, w których płatność dokonywana na rachunek spoza białej listy nie będzie wiązała się z negatywnymi następstwami dla podmiotu dokonującego zapłaty. Będzie on obejmował m.in. zapłatę na rachunek cesyjny banku lub SKOK oraz zapłatę przy wykorzystaniu mechanizmu płatności podzielonej. W konsekwencji, spodziewanym skutkiem nowelizacji przepisów będzie większa skłonność podatników do realizacji płatności w schemacie split payment.