Jednym z największych wyzwań, przed którym stoją obecnie firmy rodzinne, jest przekazanie sterów następnemu pokoleniu.

Nie jest to proces łatwy ani szybki. Wymaga on wieloletniego przygotowania oraz dobrania odpowiednich narzędzi. Źle „skrojona” sukcesja może nie tylko zaszkodzić rozwojowi przedsiębiorstwa, ale stać się również źródłem problemów w rodzinie.

Założeniem procesu sukcesji jest zapewnienie przedsiębiorstwu trwałości w obliczu trudnych i nieuniknionych zmian pokoleniowych oraz zabezpieczenie przyszłości rodziny w oparciu o zgromadzony majątek. Trwałe rozwiązania muszą być budowane na solidnych fundamentach. Nie inaczej jest z sukcesją. Wymaga ona starannego zaplanowania oraz dobrania narzędzi zabezpieczających interesy wszystkich stron, ale także przygotowania planu awaryjnego na wypadek nieprzewidzianych zdarzeń.

Uwarunkowania rodzinne i majątkowe, różne formy prowadzenia działalności gospodarczej, czy też specyficzne cele i założenia powodują, że plan sukcesji zawsze musi być „szyty na miarę”. Bez tego nie będzie możliwe wprowadzenie rozwiązań, które zapewnią w przyszłości ochronę dwóch najcenniejszych wartości: dobra i bezpieczeństwa rodziny oraz kontynuacji biznesu.

Naszym Klientom zapewniamy profesjonalne wsparcie dedykowanego zespołu doradców, który zapoznając się z sytuacją osobistą i biznesową nestorów i sukcesorów, a także celami, które chcą osiągnąć, zapewni odpowiednią pomoc i przeprowadzi przez trudny proces sukcesji krok po kroku.

8 kroków do skutecznej sukcesji

  1. Planowanie – im wcześniej, tym lepiej
    Sukcesja, która spełni oczekiwania zarówno aktualnego właściciela przedsiębiorstwa, jak i przyszłych sukcesorów, wymaga stworzenia „skrojonej na miarę” strategii oraz odpowiedniego czasu na jej wdrożenie. Nie zwlekaj – pomyśl o przyszłości już dzisiaj!
  1. Biznes rodzinny – co tak naprawdę przekazujemy?
    Należy dokładnie przeanalizować, co tak naprawdę chcemy przekazać następcom. W tym celu należy przeprowadzić audyt majątku i przedsiębiorstwa, który pozwoli dokładnie określić posiadane aktywa i ryzyka sukcesyjne z nimi związane. Przy okazji warto rozważyć uproszczenie i uporządkowanie struktury korporacyjnej prowadzonego biznesu.
  1. Komu przekazać biznes?
    Niezwykle istotne jest, aby z odpowiednim wyprzedzeniem dokonać wyboru przyszłych sukcesorów, od których zależeć będzie dalszy rozwój firmy, a także odpowiednio ich przygotować do roli, którą mają pełnić w przyszłości.
  1. Zgoda w rodzinie
    Wybór sukcesorów oraz wskazanie lidera spośród nich, to jedna z najtrudniejszych i najbardziej odpowiedzialnych decyzji. Ważne jest określenie roli oraz uprawnień pozostałych członków rodziny tak, aby nie dochodziło w niej do konfliktów, a przedsiębiorstwo sprawnie funkcjonowało. Pomóc może w tym stworzenie konstytucji rodzinnej.
  1. Brak naturalnych sukcesorów?
    Co zrobić w sytuacji, gdy naturalny sukcesor nie jest zainteresowany prowadzeniem rodzinnego biznesu? Wówczas należy rozważyć inne możliwości, np.: sprzedaż zewnętrznemu inwestorowi, wykup dokonany przez grupę menedżerską niezwiązaną do tej pory z firmą i mającą na celu jej przejęcie oraz późniejsze nią zarządzanie (MBI — management buy-in), wykup przez osoby dotychczas zarządzające firmą samodzielnie lub we współpracy z wybranym partnerem kapitałowym, np. z funduszem private equity, które stają się właścicielem największego pakietu akcji/udziałów (MBO — management buy-out) czy też zachowanie własności bez aktywnego udziału w zarządzaniu.
  1. Porządek w kwestiach prawnych
    Uporządkowanie wszelkich kwestii prawnych przed przekazaniem biznesu sukcesorom pozwoli im skoncentrować się na rozwoju firmy. W tym celu należy uregulować kwestie związane ze spadkobraniem, czy to w oparciu o polski system prawny, czy też korzystając z regulacji oferowanych przez inne państwa (np. fundacje prywatne, wykorzystanie struktur powierniczych, itp.). Warto również zawczasu zorientować się, z jakimi procedurami będą musieli zmierzyć się spadkobiercy, obejmując dziedziczony majątek rodzinny.
  1. Podatki
    Uporządkowanie kwestii podatkowych oraz poprawności rozliczeń podatkowych pozwoli na efektywne przeprowadzenie procesu sukcesji zarówno po stronie właściciela, jak i sukcesorów.
  1. Finanse
    Uporządkowanie kwestii finansowych, w tym związanych z zewnętrznym finansowaniem firmy oraz strukturą jej zadłużenia, w znacznym stopniu uprości proces przekazania biznesu następcy.

Pomoc w zaplanowaniu i przeprowadzeniu sukcesji

Nasz Zespół to doświadczeni prawnicy oraz doradcy podatkowi, którzy zapewniają kompleksowe wsparcie prawno-podatkowe na każdym etapie procesu sukcesyjnego. Wspieramy naszych Klientów w następujących obszarach:

  • audyt majątku oraz inwestycji rodzinnych, związany z ich transferem, również w przypadku braku ustalonego planu sukcesji lub spisanego testamentu;
  • audyt działalności gospodarczej lub spółki określający ryzyka związane ze śmiercią właściciela lub długotrwałą niezdolnością do pełnienia obowiązków zarządczych;
  • audyt struktury rodzinnej z uwzględnieniem planów sukcesyjnych, w tym potencjalnych roszczeń spadkowych;
  • audyt ubezpieczeń lub polis na życie w zakresie osób uposażonych i procedur uruchomienia wypłaty świadczeń;
  • weryfikacja prawna i podatkowa zaimplementowanych dotychczas krajowych lub zagranicznych rozwiązań w sferze zarządzania majątkiem rodzinnym;
  • przygotowanie „planu sukcesji” dostosowanego do indywidualnych potrzeb i oczekiwań nestora, uwzględniającego uwarunkowania biznesowe i prawne prowadzonej działalności;
  • wdrożenie planu sukcesji, mającego na celu przekazanie w sposób bezpieczny i optymalny zarówno z perspektywy prawnej, jak i podatkowej, majątku rodzinnego lub przedsiębiorstwa, albo ich wybranych składników, w tym poprzez: sporządzenie testamentu, konstytucji rodzinnej, umowy majątkowej małżeńskiej (intercyzy) albo umowy partnerskiej. Odpowiednio dobrane narzędzia posłużą implementacji przyjętych założeń, a także zabezpieczeniu interesów osób najbliższych sukcesora, w tym osób niebędących członkami rodziny;
  • restrukturyzacja prowadzonej działalności pod planowaną sukcesję międzypokoleniową (tj. rozdzielenie majątku prywatnego od majątku firmowego) zapewniająca kontynuację działalności przedsiębiorstwa w okolicznościach, których nie da się przewidzieć;
  • doradztwo prawno-podatkowe w przypadku poszukiwania alternatywnej ścieżki sukcesji (np. sprzedaży przedsiębiorstwa, MBI/MBO, przygotowania i opiniowania projektów umów z zewnętrznymi menadżerami).

Zapraszamy do kontaktu.

Skontaktuj się z nami

Paweł Tomczykowski

Partner Zarządzający I Prezes Zarządu

Partner Zarządzający, Prezes Zarządu

E: p.tomczykowski@tomczykowscy.pl

T: 22 480 81 00, 601 917 630